Szczury łapią nietoperze w locie. To zagrożenie dla europejskich gatunków i ludzkiego zdrowia
31 października 2025, 11:00Po raz pierwszy w historii sfilmowano szczury polujące na nietoperze w locie. Kamera uchwyciła niezwykłe polowanie podczas badań dwóch zimowisk nietoperzy na północny Niemiec: Segeberger Kalkberg w Bad Segeberg i Lüneburger Kalkberg w Lüneburgu. Są one używane głównie przez nietoperze z podrodzaju Myotis (Nocek). Autorzy badań stwierdzili, że ich wyniki pokazują z jednej strony dużą zdolność szczurów w przystosowaniu się do środowiska miejskiego, z drugiej zaś strony wskazują na dodatkowe źródło zgonów wśród rodzimych nietoperzy i rodzą obawy o potencjalne przenoszenie się patogenów pomiędzy dwoma ważnymi rezerwuarami świata dzikiej fauny.
Szympansy zmieniają przekonania pod wpływem lepszych dowodów. Ty też tak potrafisz?
31 października 2025, 09:24Szympansy mogą mieć z ludźmi jeszcze więcej wspólnego, niż nam się wydaje. W Science ukazały się właśnie wyniki badań wskazujących, że zwierzęta te potrafią racjonalnie myśleć i zmieniać swoje przekonania pod wpływem nowych informacji. Eksperymenty zostały przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Utrechcie, Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley, University of St. Andrews, University of Portsmouth oraz Nsamba Island Chimpanzee Sanctuary.
Flawanole chronią nas przed skutkami długotrwałego siedzenia
30 października 2025, 12:03Niezależnie od tego, czy siedzimy za biurkiem w pracy, na fotelu czytając książkę czy za kierownicą samochodu, długotrwałe siedzenie ma negatywny wpływ na nasz układ krwionośny. Jego skutki mogą być naprawdę poważne. Już 1-procentowe osłabienie działania naczyń krwionośnych badane metodą FMD, reaktywnego rozszerzenia tętnicy ramiennej, która mierzy elastyczność tętnic, powiązana jest z 13-procentowym wzrostem ryzyka chorób układu krążenia, takich jak choroba niedokrwienna serca, udar czy atak serca.
Carpa uasi – inkaski wzmacniacz dźwięku?
29 października 2025, 09:44Inkowie znani są ze swojej monumentalnej architektury, potężnych kamiennych świątyń, rozległej sieci dróg. Liczne słynne budowle Inków zostały szczegółowo zbadane, inne wciąż czekają na naukowców, którzy się nimi zajmą. Profesor Stella Nair z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles spędziła 3 tygodnie w niewielkim miasteczku Huaytará w Peru. Badała tam wzniesiony w połowie XV wieku inkaski budynek, znany jak carpa uasi, który prawdopodobnie powstał wyłącznie po to, by wzmacniać dźwięk.
Jak polubić grzechotnika? Podglądanie zamienia ignorancję i strach w wiedzę i szacunek
27 października 2025, 11:09Ludzie hołdują najróżniejszym przesądom na temat zwierząt. Większość z nich wynika z ignorancji. W USA jednym ze zwierząt wzbudzających największą niechęć są grzechotniki. Wiele osób uważa, że są agresywne i gonią ludzi, by ich zaatakować. W rzeczywistości to bojaźliwe zwierzęta unikające konfrontacji. Ich negatywny obraz to produkt czasów bardziej współczesnych. W czasach Rewolucji Amerykańskiej grzechotnik był symbolem wolności, jedności i czujności. Przeprowadzone niedawno badania pokazują, że edukacja wspomagana nowoczesną technologią może zmienić postrzeganie tych zwierząt na bardziej pozytywne.
Wyświetlacz Full HD na 1 milimetrze kwadratowym. W Würzburgu powstał namniejszy piksel.
27 października 2025, 09:35Dzięki sprytnemu połączeniu anten optycznych i nowatorskiej architekturze fizycy z Uniwersytetu Juliusza i Maksymiliana w Würzburgu stworzyli najmniejsze piksele w historii. Może je będzie wykorzystać na przykład w „inteligentnych” okularach przyszłości, wyświetlających użytkownikowi przydatne informacje bezpośrednio w polu widzenia. Grupa pracująca pod kierunkiem profesorów Jensa Pflauma i Berta Hechta opublikował wyniki swoich badań w Science Advances.
Po dekadach rozwiązano zagadkę różowych głazów na szczytach gór na Antarktydzie
24 października 2025, 14:48Naukowcy od dekad zastanawiali się, skąd się wzięły różowe granitowe głazy porozrzucane na ciemnych wulkanicznych szczytach Hudson Mountains (Gór Hudsona) w Zachodniej Antarktyce. Badacze z British Antarctis Survey (BAS) datowali granit mierząc rozpad promieniotwórczy pierwiastków zamkniętych w mikroskopijnych kryształkach i stwierdzili, ze głazy powstały 175 milonów lat temu, w jurze. Jednak ich pochodzenie było do niedawna tajemnicą. Udało się ją rozwiązać dzięki badaniom lotniczym.
Już łowcy-zbieracze kształtowali środowisko przyrodnicze Europy
24 października 2025, 10:26Już neandertalczycy i mezolityczni łowcy-zbieracze wywierali znaczący wpływ na środowisko przyrodnicze Europy – ogłosił międzynarodowy zespół badaczy z Danii, Francji, Wielkiej Brytanii, Włoch i Holandii. Ich praca rzuca wyzwanie powszechnemu przekonaniu, że przed pojawieniem się rolnictwa ludzie wywierali jedynie minimalny wpływ na środowisko naturalne. Wynika z nich bowiem, że już pod koniec plejstocenu ludzie odgrywali znaczącą rolę w kształtowaniu szaty roślinnej.
Jogurt na mrówkach. Naukowcy zbadali biologiczne podstawy działania tradycyjnego przepisu
23 października 2025, 11:25Weź cztery żywe mrówki i włóż je do słoja z ciepłym mlekiem. Przykryj słój kawałkiem płótna i zostaw go na noc w mrowisku, tak mniej więcej brzmiał przepis na jogurt, który przez wiele pokoleń był wykorzystywany na Bałkanach i w części Turcji. Obecnie ta metoda produkcji jogurtu niemal wymarła i nikt nigdy nie opisał procesów biologicznych, dzięki którym mrówki zamieniają mleko w jogurt. Zadania tego podjęli się obecnie naukowcy z Danii, Niemiec, Hiszpanii i USA.
Jedzenie padliny uczyniło nas ludźmi?
22 października 2025, 10:29Nauka wciąż nie rozstrzygnęła kwestii wyewoluowania dużego mózgu u człowieka. Organ ten wymaga sporych ilości energii, powstaje więc pytanie, skąd energia ta pochodziła, jaki rodzaj żywności nam ją zapewniał. Od dawna mówi się, że przełomowym momentem było opanowanie ognia i obróbka cieplna pożywienia, głównie mięsa. Niedawno jednak pojawiły się wyniki badań wskazujące, że to fermentacja, a nie ogień, umożliwiły powstanie dużego mózgu u Homo. Teraz badacze z Hiszpanii wskazują, że jeśli rzeczywiście ludźmi staliśmy się dzięki jedzeniu mięsa, to dużą rolę w tym odegrała padlina.
